Wat is acne?
Acne is een bekend huidprobleem dat veel voorkomt. Het is een huidaandoening waarbij mee-eters, puistjes, rode bultjes en/of onderhuidse ontstekingen de belangrijkste verschijnselen zijn. Acne komt voornamelijk voor op delen van de huid waar zich veel talgkliertjes bevinden, zoals in het gezicht, op de borst, de rug, de nek en de schouders.
Zowel jongeren als volwassenen hebben te maken met acne. In de meeste gevallen speelt onzekerheid en schaamte een grote rol, waardoor acne vaak geen gemakkelijk huidprobleem is om mee te leven.
Wat is de oorzaak van acne?
Acne wordt veroorzaakt door een ontsteking van de talgklierfollikel. De ontstaanswijze van acne wordt meestal bepaald door een combinatie van meerdere factoren. In de meeste gevallen begint het in de puberteit, wanneer de invloed van het hormoonstelsel een grote rol speelt bij allerlei veranderingen van de huid. De talgklieren in het gezicht, op de borst, de rug, de nek en de schouders worden groter en produceren meer talg. Wanneer er sprake is van een verhoogde talgproductie, kan het talg zich ophopen en kan de opening van de talgklier (de porie) verstopt raken. Hierdoor ontstaan er kleine mee-eters ofwel micro-comedonen genoemd. Ondertussen gaat de aanvoer van talg onder de opening gewoon door, waardoor er een witte mee-eter ontstaat. Na enige tijd wordt de porie groter en vormt deze zich tot een zwarte mee-eter. Witte en zwarte mee-eters zijn te onderscheiden in gesloten onderhuids gelegen mee-eters (witte comedonen/whiteheads) en oppervlakkige open mee-eters (zwarte comedonen/blackheads). De talgophoping wordt vervolgens extra versterkt door de toegenomen dode huidcellen in de opening van de talgklier. Daarnaast bevinden zich in de talgklieren tal van bacteriën, deze bacterie wordt de Propioni Acnés bacterie genoemd. Deze bacteriën kunnen zich snel verdubbelen en de talg omzetten in vetzuren. Door de ophoping van talg, dode huidcellen en de irriterende vrije vetzuren loopt de druk hoog op in de talgklier waardoor de talgklierwand uiteindelijk open scheurt, wat vervolgens in de omliggende huid terecht komt. Dit is het begin van het ontstekingsproces van de talgklierfollikel en veroorzaken een ontsteking. Hierdoor zullen puistjes en pukkels ontstaan.
Acne kan ook ontstaan door externe factoren:
- Bij het gebruik van verkeerde cosmetica kan er een verstopping van de talgklier ontstaan.
- Bij het contact met oliehoudende of chloorhoudende stoffen in bepaalde sectoren en industrieën, kan er een verstopping van de talgklier ontstaan.
- Bij het gebruik van bepaalde geneesmiddelen.
- Mechanische factoren zoals constante wrijving en druk. Bijvoorbeeld na het dragen van een helm etc.
Daarnaast kan het ontstaan of wel het verergeren van acne ook worden beïnvloed door:
- Genetische factoren: erfelijkheid komt vaak om de hoek kijken bij acne. Vaak hebben andere familieleden ook last van acne.
- Hormonale factoren: denk hierbij aan de pil, menstruatie of zwangerschappen.
- Psychologische stress: een gestrest lichaam produceert hormonen die het gedrag van de talgklieren beïnvloedt waardoor acne zich kan verergeren.
Welke vormen van acne zijn er?
- Acne comedonica: zwarte en witte mee-eters staan hierbij hoofdzakelijk op de voorgrond.
- Acne conglobata: een heftige vorm van acne waarbij ook grote ontstekingen van de talgklieren aanwezig zijn die zich uiten in grote bulten en cysten.
- Acne excoriée des jeunes filles: een milde vorm van acne waarbij de huidbeschadigingen centraal staan door het zelf steeds uitknijpen, krabben en pulken van kleine puistjes en korstjes. Hierdoor kunnen hyperpigmentatie, hypopigmentatie en littekentjes in het gezicht optreden.
- Acne tarda: deze vorm van acne komt voor bij volwassen mannen en vrouwen boven het 25ste levensjaar. Bij deze vorm van acne zijn mee-eters en puistjes rondom de mond kenmerkend.
- Acne vulgaris: dit is de meest voorkomende vorm van acne. Acne vulgaris ook wel ‘jeugdpuistjes’ genoemd begint meestal in de puberteit.
- Acne-littekens: grote en diepe ontstekingen kunnen ervoor zorgen dat de huid flink beschadigd raakt, waardoor littekens kunnen overblijven. De huidstructuur kan een onregelmatig reliëf vertonen in de vorm van putjes en/of littekens.
Andere huidproblemen die een relatie hebben met acne of erg lijken op acne:
- Dermatitis perioralis: dit is een ontsteking van de huid rondom de mond, ook wel ‘clownseczeem’ genoemd. Het komt voornamelijk voor bij jonge vrouwen en wordt gekenmerkt door kleine rode bultjes en puistjes in combinatie met vurige roodheid en soms schilfertjes.
- Gerstekorrels: gerstekorrels, ook wel milia genoemd zijn kleine, wit/gele ingekapselde talgbultjes van keratine. Ze komen voornamelijk voor rondom de ogen zowel bij kinderen als volwassenen.
- Grove poriën: grove poriën worden veroorzaakt wanneer de porie verstopt raakt met talg. Na enige tijd kan de porie gaan oprekken en groter worden. Dit proces zal steeds meer toenemen wanneer het niet tegengehouden wordt en zal de structuur van de huid steeds grover worden.
- Hidradenitis supperativa: dit is een chronische ontsteking van de huid wat voorkomt in gebieden waar grote zweetklieren en haarzakjes zich bevinden. De afwijking wordt ook wel acne inversa of acne ectopica genoemd.
- Keratosis pilaris: kenmerkend beeld bij dit huidprobleem zijn ruwe bultjes op de bovenarmen, bovenbenen, billen en soms ook op de wangen. Deze bultjes kunnen uiteindelijk gaan ontsteken waardoor er vaak gekrabd en gepulkt wordt. In dit stadium komen er meestal korstjes en postinflammatoire hyperpigmentaties in het aangedane gebied om de hoek kijken.
- Postinflammatoir erytheem: roodheid die optreedt na een periode van acne. Dit uit zich in rode of paarse vlekjes op de huid.
- Rosacea: rosacea is een chronische ontsteking van de gezichtshuid. Dit huidprobleem gaat vaak samen met diffuse roodheid, couperose en kleine puistjes. Ook droogte van de huid, huidvergroving, een branderig gevoel en oogirritatie kunnen optreden bij rosacea.
Wat kunt u zelf tegen acne doen?
Naast erfelijke factoren en hormonale schommelingen zijn er een aantal gewoontes die ook een negatief effect hebben op verergering van acne. Hieronder een aantal tips om de acne onder controle te krijgen:
- Voeding: acne kan verergeren door voeding, zoals varkensvlees, suiker en zuivelproducten. Wanneer u sterk het gevoel heeft dat u reageert op bepaalde voedingsmiddelen kunt u ervoor kiezen deze voedingsmiddelen niet meer te gebruiken.
- Juiste huidverzorging: vaak wordt acne erger bij gebruik van verkeerde huidverzorging, omdat de producten juist te agressief en/of te vet zijn voor hun huid. Tevens is het vaak onwetendheid aangezien veel mensen niet weten wat nou geschikt is voor hun huidtype.
- De zonnebank vermijden: UV stralen kunnen in eerste instantie de acne verbeteren, in werkelijkheid wordt de huid juist dikker en ontstaan er alleen maar meer mee-eters.
- Knijp de puistjes niet zelf uit: vaak wordt bij het verkeerd uitdrukken of knijpen van puistjes niet alleen talg naar buiten gedrukt maar ook terug naar binnen. Hierdoor kunnen er nog meer onderhuidse ontstekingen ontstaan en wordt het risico op een litteken vergroot.
Om verdere huidschade en acne-littekens te voorkomen is het belangrijk om niet te lang te wachten om aan de bel te trekken. Heeft u last van acne? Onze huidtherapeut bij Huidzorg Westland probeert samen met u te kijken naar de oorzaken van de betreffende acne en de problemen te achterhalen. Vervolgens kijken we samen naar behandelingen die geschikt zijn voor u om de acne onder controle te krijgen. Onze huidtherapeut begeleidt u gedurende het behandeltraject hierbij.
Welke behandeling zijn er tegen acne?
Er zijn meerdere mogelijkheden om acne te behandelen met als doel de acne onder controle te krijgen en de verdere opgelopen huidschade zoals littekens, vlekjes, roodheden en een grove huidstructuur zo veel mogelijk te herstellen. Naast het behandelen van de symptomen kijken we ook naar de beste manier om nieuwe klachten te voorkomen. Onze acne behandelingen zijn veilig en geschikt voor alle huidtypes. Wij bij Huidzorg Westland stellen een persoonlijk behandelplan op gebaseerd op uw wensen en geven een gericht advies naar aanleiding van uw huidklachten, verwachtingen en behoeften.